ಏಕರೂಪ ನಾಗರಿಕ ಸಂಹಿತೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಉತ್ತರಾಖಂಡ

ಉತ್ತರಾಖಂಡ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಪುಷ್ಕರ್ ಸಿಂಗ್ ಧಾಮಿ ಅವರು ಮಂಗಳವಾರ ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಾಖಂಡ ಏಕರೂಪ ನಾಗರಿಕ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಕಾನೂನು ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ 21 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾದ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾನೂನು ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಎಲ್ಲಾ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಉಳಿಯುವುದು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮದುವೆಯ ವಯಸ್ಸನ್ನು ಪುರುಷರಿಗೆ 21 ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ 18 ಎಂದು ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಮದುವೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪುರುಷರು ಜೀವಂತ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಾರದು, ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆ ಜೀವಂತ ಪತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಾರದು ಮತ್ತು ದಂಪತಿಗಳು ಇಬ್ಬರೂ ‘ಸದೃಢ’ ಮನಸ್ಸಿನವರಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ತಂದೆ, ತಾಯಿ, ಅಜ್ಜ ಮತ್ತು ಅಜ್ಜಿಯ ತಕ್ಷಣದ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ನಿಷೇಧಿತ ಸಂಬಂಧಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮದುವೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಾರದು ಎಂದು ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಕಾನೂನು ನಿಕಾಹ್ (ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿವಾಹ), ಸಪ್ತಪದಿ (ಹಿಂದು ವಿವಾಹ), ಆನಂದ್ ಕರಾಜ್ (ಸಿಖ್ ವಿವಾಹ) ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶಿತ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಿಸದ ಯಾವುದೇ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವರೂಪದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿ ಮದುವೆಯನ್ನು 60 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಬೇಕು. ಮದುವೆ ನೋಂದಣಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರೆ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ₹25,000 ದಂಡ ಮತ್ತು ಮದುವೆ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡದಿದ್ದಕ್ಕೆ ₹10,000 ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದು. ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶವಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ಮದುವೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ 3 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಗದಿತ ಷರತ್ತನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ಮದುವೆ ಮಾಡಿದರೆ ಆರು ತಿಂಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ₹50,000 ವರೆಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಚ್ಛೇದನದ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು 60 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪು ಹೊರಡಿಸಬೇಕು. ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಇಬ್ಬರೂ ಜೀವನಾಂಶ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಕೌಟುಂಬಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಲ್ಲದ ಆದೇಶಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲಿವ್‌-ಇನ್ ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧಗಳು ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾದ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಿಷೇಧಿತ ವರ್ಗಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ವಿವಾಹಿತರಾಗಿದ್ದರೆ, ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧಗಳಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಮಕ್ಕಳು ಎಲ್ಲಾ ಕಾನೂನು ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ 21 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರೆ, ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ದಂಪತಿಯ ಪೋಷಕರಿಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗೆ ರವಾನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸದಿದ್ದರೆ ಮೂರು ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಮತ್ತು ₹10,000 ದಂಡ ಅಥವಾ ಎರಡನ್ನೂ ವಿಧಿಸಬಹುದು. ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್‌ಗೆ ತಿಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಅವರು ಇತರ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪುರುಷನು ಲಿವ್-ಇನ್ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ತೊರೆದರೆ, ಮಹಿಳೆಗೆ ಸಕ್ಷಮ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ನಿರ್ಧರಿಸಿದಂತೆ ಅವನು ಜೀವನಾಂಶವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಪುತ್ರರು ಮತ್ತು ಪುತ್ರಿಯರಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಪಾಲು ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಯುನೈಟೆಡ್ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ (HUF) ಅನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ವಿಶೇಷ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಕ್ಕುದಾರರ ನಡುವೆ ಆಸ್ತಿ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೇಮಿಸುತ್ತದೆ.